ڕۆبۆتیک و پزیشکی
پێشەکی و مێژووی ڕۆبۆتیک لە پزیشکیدا:
ڕۆبۆتیک شۆڕشێکی گەورەی لە بواری پزیشکی و نەشتەرگەریدا کردووە، وردبینی و کارایی و سەلامەتی زیاتری پێشکەش کردووە. لە ڕێکارەکانی کەمترین داگیرکارییەوە تا دەستنیشانکردنی پێشکەوتوو و چاکسازی، ڕۆبۆتەکان یارمەتی پیشەییەکانی چاودێری تەندروستی دەدەن لە گەیاندنی دەرئەنجامە باشترەکان. تێکەڵبوونیان لەگەڵ AI، وێنەگرتن و شیکاری داتاکان بەردەوامە لە پاڵنانی سنوورەکانی پزیشکی مۆدێرن
یەکخستنی ڕۆبۆتیک لە پزیشکیدا لە کۆتایی سەدەی بیستەم دەستی پێکرد، شۆڕشێکی گەورەی لە وردبینی نەشتەرگەری و چاکسازی و دەستنیشانکردندا کرد.
• ساڵانی هەشتاکان: قۆڵی ڕۆبۆتی PUMA 560 یەکێک لە یەکەم بایۆپسیەکانی بە یارمەتی ڕۆبۆت لە ساڵی 1985 ئەنجامدا.
• ساڵانی نەوەدەکان: سیستەمی PROBOT لە میزەڵدان بۆ نەشتەرگەری پرۆستات بەکارهات، سیستەمی RBODOC یارمەتی نەشتەرگەری گۆڕینی شان دەدات.
• ساڵانی ٢٠٠٠: سیستەمی نەشتەرگەری داڤینچی لەلایەن FDA لە ساڵی ٢٠٠٠ پەسەندکرا، ئەمەش بەردێکی گرنگ بوو لە نەشتەرگەرییە ڕۆبۆتییە کەمترین داگیرکەرەکاندا. ئەم سیستەمە وردبینی باشتر کرد، کاتەکانی چاکبوونەوە کەمکردەوە و دەرئەنجامەکانی بۆ نەشتەرگەرییە ئاڵۆزەکان بەرزکردەوە.
• سەردەمی ئێستا: AI پێشکەوتوو، وێنەگرتنی سێ ڕەهەندی، و باشترکردنی لێزانی ڕۆبۆتی بەکارهێنانی فراوانتر کردووە بۆ بوارەکانی وەک نەشتەرگەری دەمار، ئێسک و پروسکی و نەشتەرگەری بچووک.
نموونەی نەشتەرگەری ڕۆبۆتی:
( نەشتەرگەری دڵ)
دەتوانرێت تەکنەلۆژیای ڕۆبۆتی بە چەندین شێوە بەکاربهێنرێت بۆ دووبارە خوێنبەرەکانی تاجی. بای پاسی خوێنهێنەری تاجی بە تەواوی ئەندۆسکۆپی (TECAB) لەخۆدەگرێت، کە بەهۆیەوە خوێنهێنەری ناوەوەی چەپی سنگ (LITA) کۆدەکرێتەوە و دەچێنرێتە سەر خوێنهێنەری دابەزینی پێشەوەی چەپ (LAD) بە بەکارهێنانی ڕۆبۆت. یانیش دەتوانرێت LITA بە بەکارهێنانی ڕۆبۆتێک کۆبکرێتەوە و پاشان بای پاسی خوێنهێنەری تاجی کەمترین داگیرکەر ئەنجام بدرێت، کە تێیدا LITA بە دەست دەدوریرێت بۆ LAD لە ڕێگەی مینی-سنگبڕین. دەتوانرێت لەسەر هەردوو دڵی لێدان (لە دەرەوەی پەمپ) و دڵی دەستگیرکراو (لە سەر پەمپ) ئەنجام بدرێت.
یەکەمین ڕۆبۆتی TECAB لە ساڵی ١٩٩٨ لەلایەن کۆمپانیای Loulmet ئەنجامدرا، بە بەکارهێنانی سیستەمی داڤینچی.
لەو کاتەوە تا ئێستا زیاتر لە هەزار نەشتەرگەری بای پاس بە یارمەتی ڕۆبۆت ئەنجامدراوە. ئەنجامی 326 نەخۆش کە TECABی ڕۆبۆتییان بۆ کراوە ڕێژەی مردنیان 0.6%، ڕێژەی جەڵتەی مێشک 2%، سکچوونی ماسولکەکانی دڵ لە کاتی نەشتەرگەریدا 2.5%، و ئازادی درێژخایەن لە ڕووداوە نەرێنییە سەرەکییەکانی دڵی نیشانداوە کە لە یەکەم 5 ساڵی دوای نەشتەرگەریدا 81% بووە. بەڵام 14%ی حاڵەتەکان دەبوو بگۆڕدرێن بۆ بڕینێکی گەورەتر، وەکو بڕینی بڕبڕەی پشت یان بڕینی بچووکی سنگ.
داهاتووی ڕۆبۆتیک لە پزیشکی و نەشتەرگەریدا:
1- AI و Automation : ڕۆبۆتەکان وردبینی بەرز دەکەنەوە و پێشبینی دەرئەنجامەکان دەکەن و ئەرکە ڕۆتینیەکان بە ئۆتۆماتیکی دەکەن.
2- نانۆتەکنەلۆژیا: نانۆرۆبۆتەکان دەرمان دەگەیەنن و شانەکان چاک دەکەنەوە و لە ناوخۆ چاودێری نەخۆشیەکان دەکەن.
3- نەشتەرگەری کەمترین هێرشبەر: ڕۆبۆتە نەرم و سەربەخۆکان نەشتەرگەری ئاڵۆز ئەنجام دەدەن بە کەمترین زەبر و زەنگ.
4- گەیشتن بە جیهان: ڕۆبۆتەکانی نەشتەرگەری لە دوورەوە نەشتەرگەری لە دوورەوە چالاک دەکەن، ئەمەش دەستڕاگەیشتن بە چاودێری لە سەرانسەری جیهاندا فراوانتر دەکات.
5- پزیشکی تایبەتمەند: ڕۆبۆتەکان چارەسەر و دەستکردەکان بەپێی پێویستی تاکەکەس دەگونجێنن.
ڕۆبۆتیکەکان بە چارەسەری سەلامەتتر و خێراتر و دەستڕاگەیشتنتر، چاودێری تەندروستی پێناسە دەکاتەوە.
ئامادەکردنی :
شاگوڵ مەهدی
فێرخوازی لە سمستەری سێهەم بەشی پەرستاری